தற்காலத்தில், சமயம் என்பது விமர்சனத்திற்கும் விஞ்ஞான ஆய்விற்கும் நடைமுறை வகையிலும், கோட்பாட்டு வகையிலும் உட்படுத்தப்படுவது முக்கியத்துவம் வாய்ந்ததாக இருக்கிறது. இந்நிர்ப்பந்தங்கள் கீழ்க்கண்ட சூழல்களின் விளைவாயுள்ளன: அவையாவன:
(அ) விஞ்ஞான அறிவு, சிந்தனை ஆகியவற்றின் விரைவான முன்னேற்றம்;
(ஆ) இவைகளைப் பற்றி அறிந்து கொள்வதில் ஆழ்ந்த அறிவு பூர்வமான ஈடுபாடு;
(இ) உலகம் முழுவதும் பரவியுள்ள மதங்களைப் புனரமைப்பு செய்யவும், மேலும் அதிக 'பகுத்தறிவோடும்' 'விஞ்ஞானத் தோடும்', 'குறைந்த மூடநம்பிக்கையோடும்' உள்ளனவாக மாற்றியமைக்கவும் தோன்றி உள்ள ஒரு புதிய போக்கு
(ஈ) கடந்த காலத்தில் சமூக, அரசியல், சர்வதேச நிகழ்வுகளில் மதங்கள் ஏற்படுத்திய தாக்கங்கள் - மற்றும் மதங்களின் மீது சமூக, அரசியல், சர்வதேச நிகழ்வுகள் ஏற்படுத்திய தாக்கங்கள் - அவற்றின் விளைவுகள். எப்போதெல்லாம் மனித செயற்பாடுகளின் ஒழுக்க, நன்னெறி முறை மதிப்பீடுகள் அல்லது சூழல்கள் விவாதத்திற்கு உட்படுத்தப் படுகின்றனவோ, மதங்களைப் பற்றிய மதிப்பீடுகள் கணக்கி லெடுக்கப்படுகிறதோ அப்போதெல்லாம், அவைகளின் மிகவும் அடிப்படையான கருத்துக்களை - சமூகத்தில் அவை ஏற்படுத்தும் ஆழமான சலனத்தை-அவற்றின் விளைவுகளை ஒட்டுமொத்தமாக மறுபரிசீலனையை செய்ய வேண்டிய கட்டாயம் ஏற்படுகிறது - அவைகள் மதச் சார்புடையவை அல்லவாயினும்.
மொத்தத்தில், நீதி, மனிதவிதி, கடமை, பிரபஞ்சம் ஆகியவற்றின் பிரச்சினைகளை இவை எழுப்புகின்றன - இவற்றைத் தொடர்ந்து இவை 'மதம் சார்ந்த மற்றும் அவையல்லாத' கருத்துக்களுக்கிடை யிலுள்ள பிரச்சினைகளையும், சாதாரண அறிவின் மதிப்பீடு, 'அனுபவம்' 'மெய்ம்மை ' ஆகிய கோட்பாடுகளின் நடைமுறையையும் உட்படுத்துகின்றன.
(என்சைக்ளோபீடியா ஆப் ரெலிஜன் அண்ட் எதிக்ஸ், வால்யூம் 10, பக்கம் 669)